Teknoloji Geliştirme Bölgesi nedir?
Yüksek/ileri teknoloji kullanan ya da yeni teknolojilere yönelik firmaların, belirli bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü ya da Ar-Ge merkez veya enstitüsünün imkanlarından yararlanarak teknoloji veya yazılım ürettikleri/geliştirdikleri, teknolojik bir buluşu ticari bir ürün, yöntem veya hizmet haline dönüştürmek için faaliyet gösterdikleri ve bu yolla bölgenin kalkınmasına katkıda bulundukları, aynı üniversite, yüksek teknoloji enstitüsü ya da Ar-Ge merkez veya enstitüsü alanı içinde veya yakınında; akademik, ekonomik ve sosyal yapının bütünleştiği siteyi veya bu özelliklere sahip teknoparkı ya da teknokentidir.
Bölgede yer almak isteyen girişimcilerin, Bölgeye girebilmesi için onay alması gereken Proje Değerlendirme Komisyonu kimlerden oluşmaktadır?
Proje Değerlendirme Komisyonu, Bölgede Ar-Ge faaliyetinde bulunmak üzere yer almak isteyen girişimcilerin münhasıran Bölgede yürütecekleri her bir Ar-Ge projesinin, Yönetici Şirketin belirleyeceği, konusunda uzman iki üyesi öğretim elemanı, bir üyesi ise sektör uzmanı veya 15/2/2013 tarihli ve 28560 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bireysel Katılım Sermayesi Hakkında Yönetmelik kapsamında lisansı olan bireysel katılım yatırımcısı olmak üzere proje ile ilişkisi olmayan en az üç üyeden oluşmaktadır.
Kamu desteği almış Ar-Ge ya da tasarım projesi olan bir girişimci Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde yer alabilir mi?Başka bir kamu ve uluslararası Ar-Ge destek programları kapsamında desteklenen ya da Ar-Ge projesi olduğu belirtilmek üzere kamu kurumu ve kuruluşlarınca oluşturulan projesinin Bölge işletme yönergesinde aksi yönde bir uygulama öngörülmedikçe yeniden incelemeye ve onaya tabi tutulmadan girişimciye Bölgede yer tahsis edilebilir.
Bölgede yer alan girişimciler için İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı hangi kurum ve kuruluşlar tarafından verilir?
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı; Belediye sınırları ve mücavir alanlar dışı ile kanunlarda münhasıran il özel idaresine yetki verilen hususlarda il özel idaresi, büyükşehir belediyesi sınırları ve mücavir alanlar içinde büyükşehir belediyesinin yetkili olduğu konularda büyükşehir belediyesi, bunların dışında kalan hususlarda büyükşehir ilçe veya ilk kademe belediyesi, belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde belediye ve organize sanayi bölgesi sınırları içinde organize sanayi bölgesi tüzel kişiliği tarafından verilir.
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde faaliyet gösteren girişimcilere sağlanan destek ve muafiyetler nelerdir?
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde faaliyet gösteren girişimcilere sağlanan destek ve muafiyetler: - Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu Bölgedeki yazılım, tasarım ve AR-GE faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları 31/12/2023 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır.
- Bölgede çalışan; AR-GE, tasarım ve (AR-GE ve tasarım personeli sayısının yüzde onunu aşmayacak sayıdaki) destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri 31/12/2023 tarihine kadar her türlü vergiden müstesnadır.
- Bölgede yer alan işletmelerde çalışan AR-GE ve tasarım personelinin bu Bölgelerde yürüttüğü projelerle doğrudan ilgili olmak şartıyla, proje kapsamındaki faaliyetlerin bir kısmının Bölge dışında yürütülmesinin zorunlu olduğu durumlarda Bölge dışındaki bu faaliyetlere ilişkin ücretlerinin yüzde yüzünü aşmamak şartıyla Bakanlar Kurulunca ayrı ayrı veya birlikte belirlenecek kısmı gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilir.
- Bölgede yer alan işletmelerde en az bir yıl süreyle çalışan AR-GE ve tasarım personelinin yüksek lisans yapanlar için bir buçuk yılı, doktora yapanlar için iki yılı geçmemek üzere Bölge dışında geçirdiği sürelere ilişkin ücretlerin yüzde yüzünü aşmamak şartıyla Bakanlar Kurulunca ayrı ayrı veya birlikte belirlenecek kısmı, gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilir.
- Girişimcilerin münhasıran bu Bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri de 31.12.2023 tarihine kadar katma değer vergisinden müstesnadır.
- Bu Kanun kapsamında yürütülen yazılım, AR-GE, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere ithal edilen eşya, gümrük vergisi ve her türlü fondan, bu kapsamda düzenlenen kâğıtlar ve yapılan işlemler damga vergisi ve harçtan müstesnadır. - 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun geçici 2. maddesi uyarınca ücreti gelir vergisinden istisna olan (AR-GE, tasarım ve destek) personelin sigorta primi işveren hissesinin % 50’si 5746 sayılı Kanun kapsamında Maliye Bakanlığı tarafından desteklenmektedir. Sigorta primi işveren hissesine ilişkin teşviklerden yararlanacak olan destek personeli sayısı, AR-GE ve tasarım personeli sayısının yüzde onunu aşamaz.
- İşletmeler (Girişimciler), Bölgede başlatıp sonuçlandırdıkları AR-GE veya tasarım projeleri sonucu elde ettikleri teknolojik ürünün üretilmesi için, yönetici şirketin uygun bulması ve Bakanlığın izin vermesi ile Bölgede yatırımı yapılabilmektedir.
- 31/12/2023 tarihine kadar uygulanmak üzere, Bölgede faaliyette bulunanlara Bakanlık tarafından uygun görülen alanlarda gerçekleştirecekleri projelerinin finansmanında kullanılmak üzere gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından sağlanan sermaye destekleri, beyan edilen gelirin veya kurum kazancının yüzde onunu ve öz sermayenin yüzde yirmisini aşmamak üzere, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesi uyarınca ticari kazancın ve 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesine göre kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılır. İndirim konusu yapılacak tutar yıllık olarak 500.000 Türk lirasını aşamaz.
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde çalışan destek personeli 4691 sayılı Kanunla sağlanan indirim, istisna, teşvik ve muafiyetlerden yararlanabilir mi?
Ar-Ge faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, laborant, sekreter, işçi ve benzeri destek personelinin söz konusu firmada çalışan toplam Ar-Ge personelinin yüzde onu kadarı Kanunla sağlanan indirim, istisna, teşvik ve muafiyetlerden yararlanabilir.
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde bulunan girişimci firmaların Bölgede faaliyete geçmeden önce başladıkları projelerin istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün müdür?
Yazılım, Ar-Ge veya tasarım faaliyeti yürüten firmaların, Bölgede faaliyete geçtikleri tarih itibarıyla tamamlamış oldukları projelerden elde edecekleri kazançların istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir. Diğer taraftan, mükelleflerin Bölgede faaliyete geçmeden önce başlayıp, Bölgede faaliyete geçtikten sonrada devam ettirdikleri yazılım, Ar-Ge veya tasarıma dayalı projelerden sağladıkları kazancın ancak, projenin Bölgede gerçekleştirilen kısmına ilişkin kazanç kısmı istisnadan yararlanabilecektir.
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde geliştirilen bir yazılım projesinin gelir hususundaki muafiyeti, Bölgeden ayrıldıktan sonra da devam eder mi?
Bölgede geliştirilen proje sonucu ortaya çıkan ürünün Bölgeden ayrıldıktan sonraki satışından elde edilen kazancı da istisna kapsamında değerlendirilir.
Teknoloji Geliştirme Bölgesinde yer alan Ar-Ge projelerinde Bölge dışında yapılacak sürenin ne kadarlık kısmı istisnadan faydalanabilir?
4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında kurulan Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde yer alan işletmelerde çalışan Ar-Ge ve tasarım personelinin bu Bölgelerde yürüttüğü projelerle doğrudan ilgili olmak şartıyla, aşağıda belirtilen faaliyetlerin Bölge dışında yürütülmesinin zorunlu olduğu durumlarda, ilgili Bölge yönetici şirketinin onayının alınması ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının bilgilendirilmesi kaydıyla, bölge dışındaki bu faaliyetlere ilişkin ücretlerin yüzde yüzü gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilir.
a) Laboratuvar, analiz, test ve deney çalışmaları
b) Diğer Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde yapılan çalışmalar
c) Saha araştırması
ç) Prototip geliştirmeye yönelik faaliyetler
d) Projelerde görev alan personel ile sınırlı olmak kaydıyla bilimsel içerikteki etkinlikler
Bölgede faaliyet gösteren bir firma personelini ne kadar süre ile Bölge dışında çalıştırabilir?
İlgili mevzuattan kaynaklı herhangi bir süre sınırlaması bulunmamaktadır. Ar-Ge ve/veya tasarım projesi içeriğine göre Bölge Yönetici Şirketince uygun görülen süreler içerisinde çalıştırabilir.
Dışarda geçirilen süreler nasıl hesaplanır?
Bölgede çalışan Ar-Ge veya tasarım personelinin, yürüttüğü yazılım veya Ar-Ge veya tasarım projesi ile ilgili Bölge dışında geçirdiği süreye ilişkin yazılım veya Ar-Ge çalışması yapılan kurum veya kuruluştan aldığı belge yönetici şirkete sunulur. Yönetici şirket sunulan belgeler doğrultusunda dışarıda geçirilen süreyi hesaplar ve ilgili kurumlara bildirir.
Bölge dışında geçirilen sürelere ilişkin bildirim kime ve ne şekilde yapılmalıdır?
Girişimci şirket, yazılım veya Ar-Ge veya tasarım projesinin Bölge dışında geçirilmesi gereken kısımlarına ilişkin gerekçeli teklifi ile çalışanların projeler itibarıyla sayıları ve nitelikleri, bu personelin projelerde görev aldığı süreler, ücretlerine ilişkin bilgiyi yönetici şirkete sunar.
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nde yer alan işletmelerde yüksek lisans veya doktora yapan personellerin bölge dışında geçirdikleri sürelerin ne kadarı teşvik kapsamına alınır?
Bölgede yer alan işletmelerde en az bir yıl süreyle çalışan Ar-Ge ve tasarım personelinin yüksek lisans yapanlar için bir buçuk yılı, doktora yapanlar için iki yılı geçmemek üzere Bölge dışında geçirdiği sürelere ilişkin ücretlerin yüzde yüzünü aşmamak şartıyla, gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilir.
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nde yer alan işletmelerde yüksek lisans veya doktora yapan personelin bölge dışında geçirdikleri sürelerin teşvik kapsamında değerlendirilmesi nasıl yapılır?
Teşvikten yararlanılması için Bölge yönetici şirketinin onayının alınması ve Bakanlığın bilgilendirilmesi zorunludur. İlgili istisnanın uygulanabilmesi için lisansüstü eğitimde geçirilecek süre, üniversiteden onaylı ders programı dikkate alınarak Bölge yönetici şirketinin onayı ile hesaplanır. Bu hesaplamalarda lisansüstü eğitimde alınan dersler kapsamında yapılacak araştırmalar da dikkate alınabilir.
Firmalarının projesi bittikten sonra yeni bir Ar-Ge projesi alabilmeleri için ne kadar süre gerekir?
Bölgede yer alan ve projelerinin tamamlanma tarihinden itibaren yeni bir proje sunmayan girişimcinin son projesinin tamamlanma tarihinden itibaren üç ay içerisinde yeni bir Ar-Ge veya tasarım projesi başlatılması gerekmektedir.
Ar-Ge ve tasarım faaliyetinde bulunan bir firma aynı proje ile başka bir Bölgeye geçebilir mi?
İlgili projenin yeni geçilecek olan Bölge tarafından Proje Değerlendirme Komisyonunda yeniden değerlendirilmesi kaydıyla geçebilir.
Yönetici Şirket, kendisine ve Bölgede bulunan girişimcilerin faaliyetlerine ilişkin verileri Bakanlığa ne şekilde ve hangi süre zarfında iletmelidir?
Kendisine ve Bölgede bulunan girişimcilerin faaliyetlerine ilişkin kendi serbest muhasebeci mali müşaviri veya yeminli mali müşavirince onaylı yıllık bilgilerin her yılın Mayıs ayı sonuna kadar elektronik ortamda Genel Müdürlüğe Yönetici Şirket tarafından iletilmelidir. Bu duruma uygun hareket edilmemesi halinde Haziran ayından itibaren girişimcilerin üç aylık muafiyet belgelerinin onaylanmaması söz konusudur.
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde sadece öğretim görevlileri mi görevlendirilebilir?
Bölgede 6224 sayılı Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yabancı uyruklu yönetici ve vasıflı Ar-Ge personeli çalıştırılabilir. Ayrıca Kamu kurum ve kuruluşları personelinden Bölgede yer alan faaliyetlerde araştırmacı personel olarak hizmetine ihtiyaç duyulanlar, çalıştıkları kuruluşların izni ile sürekli veya yarı zamanlı olarak çalıştırılabilirler.
Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde yer alan girişimci firmada çalışmak isteyen yabancı uyruklu çalışan nereye müracaat edecek?
Ülkelerindeki Türkiye Cumhuriyeti konsolosluklarına müracaat edeceklerdir. Türkiye'de geçerli ikamet izni olan yabancılar veya bunların işverenleri başvurularını Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yurt içinden de yapabilir.
Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde yer alan girişimci firmada çalışmak isteyen yabancı uyruklu çalışan için eğitim düzeyinde sınırlama var mı?
Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde, Yönetici Şirkette ya da girişimci firmada yönetici olarak istihdam edilmesi halinde mezuniyet düzeyinde sınırlama bulunmamaktadır. Ancak, Ar-Ge veya tasarım personeli olarak istihdam edilmesi durumunda en az lisans mezunu olma şartı aranır.
Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde yer alan girişimci firmada çalışacak yabancı uyruklu personel için mezun olduğu lisans programı için denklik aranacak mı?
Evet, YÖK’e göre denkliği kabul edilen üniversitelerden olup olmadığına bakılacaktır.
Gümrük Vergisi İstisnası Nasıl uygulanır?
Bu istisnadan yararlanacak işletmeler Genel Müdürlükçe belirlenen başvuru formu ve eklerine göre taleplerini Bölge yönetici şirketine bildirir. Bölge yönetici şirketi Yönetmeliğin 14 üncü maddesi kapsamında projeye uygunluğu açısından ithal eşya talebinin uygun olup olmadığını değerlendirir. Bölge yönetici şirketi bu kapsamda ithalini uygun gördüğü eşyaya ilişkin bilgileri de içeren başvuruyu Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Tek Pencere Sistemi üzerinden Genel Müdürlüğe iletir. Genel Müdürlük başvuruyu değerlendirir, uygun bulması halinde söz konusu başvuruyu onaylayarak gümrük işlemlerinde kullanılmak üzere Tek Pencere Sistemi üzerinden Gümrük ve Ticaret Bakanlığına bildirir.
Hangi Mal ve Hizmetler Gümrük Vergisinden muaf tutulur?
Bölgelerde Kanun kapsamında yürütülen Ar-Ge, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere ithal edilen eşya.
Gümrük vergisi istisnasından hangi firmalar yararlanabilir?
Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri ile Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nde yer alan 4691 sayılı Kanun kapsamında yürütülen yazılım, Ar-Ge, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili araştırma faaliyetlerinde bulunan bütün firmalar gümrük vergisi istisnasından yararlanabilirler.
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nde Kanun kapsamında yürütülen yazılım, Ar-Ge, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere ithal edilen eşyalarda hangi istisnalar uygulanır?
İthal edilen eşyalarda, gümrük vergisi ve her türlü fondan, bu kapsamda düzenlenen kâğıtlar ve yapılan işlemler damga vergisi ve harçtan istisnadır.
Tek pencere Sistemi Nedir?
20/03/2012 tarihli ve 28239 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2012/6 sayılı Başbakanlık Genelgesi çerçevesinde gümrük işlemlerine konu olan eşyaya ilişkin olarak farklı kurumlarca düzenlenmesi gereken izin, onay ve belgelere ilişkin başvuruların tek bir noktaya yapılarak (e-başvuru) ilgili kuruma iletildiği ve ilgili kurumca düzenlenen belgelerin doğrudan gümrük işlemlerinde kullanılmak üzere elektronik ortamda (e-belge) gönderildiği, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından kurulan ve yürütülen sistemdir.
Teknolojik Ürün nedir?
Teknolojik ürün, Bölge’de başlatılmış ve sonuçlandırılmış Ar-Ge projelerinin çıktısı olan, toplumsal ihtiyaçları karşılamak ve yaşam standardını yükseltmek amacıyla nitelikli işgücü tarafından bilimsel bilgi ve teknolojik araştırmalar kullanılarak ortaya çıkarılan, var olandan belirgin bir şekilde farklılık gösteren, katma değeri ve rekabet edebilirliği yüksek üründür.
Bölge içerisinde hangi teknolojik ürünlerin üretilmesine izin vardır?
Genel Müdürlükçe ilan edilen yüksek teknoloji alanlarında yer alan teknolojik ürünlerin yatırımına izin verilir.
Bir işletmenin Bölgede başlatıp sonuçlandırdığı Ar-Ge veya tasarım projesi sonucu elde ettiği teknolojik ürünün üretilmesi için gerekli yatırımı, başka bir işletme Bölge içerisinde yapabilir mi?
Hayır yapamaz. Teknolojik ürünü geliştiren işletme ile yatırım yapan işletme aynı işletme olmalıdır.
İşletmeler, Bölgede başlatıp sonuçlandırdıkları Ar-Ge veya tasarım projeleri sonucu elde ettikleri teknolojik ürünün üretilmesi için gerekli yatırımı, başka bir Bölge içerisinde yapabilir mi?
Yönetici Şirketin uygun bulması ve Bakanlığın izin vermesi şartıyla, firmanın aynı olması koşuluyla teknolojik ürünün üretimi herhangi bir Bölge içerisinde yapılabilir.
Bakanlıktan destek alınarak yapılan bina içerisinde teknolojik ürünün yatırımına izin verilebilir mi?
Hayır. Ancak, Bakanlık desteği alınmayan, Bölge Yönetici Şirketi ya da girişimciler tarafından yapılan binalarda teknolojik ürün için yatırım izni verilmektedir.
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nde yer alan işletmelere doğrudan girişim sermayesi sağlayan firmalara vergi indirimi sağlanması için sadece nakit desteğinde bulunması yeterli midir?
Hayır, yeterli değildir. İşletmenin, girişimci firmaya kuruluşunda veya sonrasında ortak olması ve sermaye koyması zorunludur.
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nde yer alan işletmelere doğrudan girişim sermayesi sağlayan firmalarca yapılan destekte bir sınırlama var mıdır?
Herhangi bir sınırlama bulunmamaktadır. Ancak, indirime konu destek miktarı yıllık 500.000 TL’yi aşamaz.
